18 czerwca 2019 roku złożyliśmy wnioski o uhonorowanie dwóch bohaterów Poznańskiego Czerwca ’56 — Konrada Doberschuetza oraz Aleksandra Ziemkowskiego — dedykowanymi im skwerami w przestrzeni naszego miasta.

Kim byli Ci zasłużeni bohaterowie? 

Konrad Doberschuetz był aktywnym uczestnikiem czerwcowego protestu, jednym z najbardziej wnikliwych kronikarzy tego dnia, który pozostawił poruszające opisy, pierwszego antykomunistycznego powstania robotników w bloku sowieckim, którego był naocznym świadkiem.

Aleksander Ziemkowski był człowiekiem, który przez kilkadziesiąt lat, niestrudzenie zbierał relacje ludzi, którzy 28 czerwca 1956 roku wyszli na poznańskie ulice. Nie da się przecenić tego, co dla pamięci o Powstaniu Poznańskiego Czerwca 1956 roku uczyniła ta postać. Był on odważnym badaczem historii, który czterdzieści lat życia poświęcił na odnajdowanie i gromadzenie fragmentów wspomnień o Czerwcu ’56 oraz o jego bohaterach i bohaterkach, czynił to w czasie, kiedy nie zajmowali się tym żadni badacze ani instytucje, dzięki niemu udało się zgromadzić setki wspomnień, relacji i dokumentów, których nie udało by się zachować, gdyby nie jego zaangażowanie.

Postaci te zasłużyły na wdzięczność i pełną szacunku pamięć wszystkich poznaniaków, co doskonale pokazują ich biogramy, które przesyłam wraz z treścią wniosków.

Lokalizacja

Zaproponowane przez nas miejsca znajdują się w kluczowych dla historii Poznańskiego Czerwca ’56 lokalizacjach:

Skwer Konrada Doberschuetza — przy ul. Solnej, tuż obok budynku Prokuratury, naprzeciw Sądu Okręgowego przy al. Marcinkowskiego w Poznaniu oraz więzienia przy ul. Młyńskiej. Zaproponowana lokalizacja bezpośrednio wiąże się z ważnymi wydarzeniami w życiu naszego bohatera, w dniu 28 czerwca 1956 roku był naocznym świadkiem tego, jak demonstranci wtargnęli do budynków Sądu, Prokuratury i Więzienia przy ul. Młyńskiej, co szczegółowo opisał w swojej relacji. Miejsce to wiąże się także z procesem za poezję, jaki komunistyczna władza wytoczyła poecie. W poznańskim sądzie skazany został na trzy lata więzienia za napisanie strof poświęconych bohaterom i ofiarom Poznańskiego Czerwca. Okres aresztowania i więzienia spędził w więzieniu przy ul. Młyńskiej, znajdującym się po drugiej stronie ul. Solnej.

Skwer Aleksandra Ziemkowskiego — niewielki, bezimienny skwer znajdujący się przy ul. Solnej, obok ogródka jordanowskiego, tuż obok planowanego skweru Konrada Doberschuetza. Dzięki takiej lokalizacji obok siebie znaleźliby się dwaj ludzie mający szczególne zasługi w budowaniu narracji o Poznańskim Czerwcu: poeta, który za wiersze trafił do więzienia oraz dokumentalista i kustosz pamięci o pierwszym buncie społeczeństwa przeciwko komunistycznej opresji.

Twórca idei 

Inicjatorem i twórcą wniosków jest dr Pawła Cieliczko, poznański historyk i literaturoznawca, za którego sprawą powstał skwer Ferdynanda Focha (link), Skwer Trzech Tramwajarek (link), Skwer Józefa Granatowicza (link) oraz 10 ulic (link). O bohaterach Poznańskiego Czerwca ’56 opowiedział w książce pt. Czerwcowe ulice. Ulicznik poznański, wydanej w ubiegłym roku.

Zachęcamy do obejrzenia reportażu TVP3 (link) oraz programu Zakazana poezja, które opowiadają historię Konrada Doberschuetza (link).

Zespół Fundacji Kochania Poznania